Togg: Yeni Nesil Elektrikli Araçlar ve Türkiye’de Şarj İstasyonları Haritası
Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu veya kısaca Togg, Türkiye merkezli bir otomobil üretici şirkettir. Şirket, fikrî mülkiyet haklarına sahip olduğu ilk otomobilini 29 Ekim 2022 seri üretime hazır hâle geldi. Yapılan bir araştırmaya göre aracın maliyetinin Eylül 2022 itibarıyla 750 bin Türk lirası olduğu tahmin edilmektedir. 14 Mart 2023’te aracın başlangıç fiyatı 953 bin Türk lirası olarak açıklandı.
Tarihçe
Türkiye’de yerli otomobil üretebilmek için birlikte çalışma kararı alan şirket ve kuruluşlar, Kasım 2017’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Bu amaçla Anadolu Grubu (%19), BMC (%19), Kök Grubu (%19), Turkcell (%19), Zorlu Holding (%19) ve TOBB (%5) tarafından 25 Haziran 2018’de Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret A.Ş. kuruldu.Eylül 2019’da Kök Grubunun projeden çekileceği iddia edildi. Ekim 2019’da şirket merkezi Şişli, İstanbul’dan Gebze, Kocaeli’ne taşındı.Şirketin CEO’su Gürcan Karakaş, tasarımı 2019 yılı içinde tamamlanacak olan otomobilin 2022’de satışa çıkacağını açıkladı. Togg Yerli Otomobilin SUV ve sedan modelleri 27 Aralık 2019’da yapılan bir basın toplantısında tanıtıldı. Togg’un gövde tasarım çalışması İtalyan tasarım şirketi Pininfarina ile birlikte yapıldı.
Togg’un elektrikli otomobil üretimi için Gemlik, Bursa’da 22 milyar TL maliyetle fabrika kuracağı açıklandı.Fabrika için proje bazlı devlet yardımı verileceği duyuruldu.21 Mayıs 2020’de fabrikanın yapımına başlandı. Ağustos 2020’de şirketin Togg markasıyla üretim yapmasına karar verildi. 18 Aralık 2021 tarihinde Togg’un yeni logosu tanıtıldı. 6 Ocak 2022 de Amerika’da CES 2022 etkinliğinde yerini aldı ve lansman gerçekleştirdi.2022 Yılı Ekim ayının ortasında fabrika inşaatı tamamlandı ve 29 Ekim 2022 tarihinde ilk TOGG üretim bandından “Anadolu Kırmızısı” rengiyle indi. Başlangıç fiyatı 953 bin Türk lirası olarak belirlenen aracın 16-27 Mart 2023’te ön siparişleri alınmaya başladı.
TOGG isim hakkı ve sitesi başkasında mı?
George Gould isimli bir bilgisayar mühendisinin kurduğu “The Office of George Gould” isimli şirketi için togg.com alan adını 2003 yılında almış, 2010 yılında da şirketini ve isim haklarını bir başka şirkete satmış. Alan adı hali hazırda Kuzey Virjinya eyaletinde bilgisayar altyapıs hizmetleri veren başka bir şirketin internet sitesine yönlendirilmiş durumda.
Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO), TOGG’un bu alan adının kendi markası ile karıştırıldığı için açtığı davada, savunma makamının “TOGG 2018 yılında kuruldu, hiçbir şey üretmiyor, hiçbir şey satmıyor, hiçbir müşterisi ve ürün bilinirliği bulunmuyor,” ifadelerini haklı bularak TOGG’un talebini reddetti.
TOGG’un geçmişinden kısaca bahsedilen dava dosyasında şirketin otomobil üretmek amacıyla 28 Haziran 2018 yılında kurulduğu, davacının henüz bir fabrikasının bulunmadığı fakat Aralık 2019’da İtalya’daki üçüncü bir kurum tarafından üretilen iki elektrikli otomobil prototipinin tanıtımını yaptığı belirtildi.
Şirketin Türkiye ve Avrupa Birliği’nde çok sayıda marka kaydı bulunduğu, 16 Temmuz 2018’de de togg.com.tr alan adını aldığı belirtildi. Savunma ayrıca TOGG’un 2018 yılında marka ismini belirlemeden önce bu alan adının kanuni bir şekilde satın alındığını ve kurallara uygun bir şekilde kullanıldığının bilmesi gerektiğini belirtmiş WIPO’da bu savunmayı haklı bulmuş.
Türkiye’de Şarj İstasyonları Haritası
Türkiye’de Toplamda 88 Şarj İstasyon Lisansı alan şirket mevcut. Bu şirketlerin de ortala 4 bin civarında elektrikli şarj istasyonu aktif olarak hizmet vermekte. İstanbul’da 1265 elektrikli araç şarj istasyonu var. Ankara’da 320 şarj istasyonu, İzmir’de 235 şarj istasyonu ve Antalya’da 132 şarj istasyonu, Muğla’da 128 şarj istasyonu bulunuyor. TOGG üretim ağının hızlanması ve Elektrikli şarj istasyonlarında Devlet Teşviki verilmesiyle kısa sürede şarj istasyon sayısının hızla artacağını düşünülmekte.
Elektrikli Araçlarda Şarj Sistemi
Akaryakıt deposuna sahip araçlarda hareketi içten yanmalı motor sağlarken, elektrikli otomobillerde bu görevi motor içerisindeki batarya üstleniyor. Bataryalar; motor gücü, enerji kapasitesi ve bağlantı tipi gibi kriterlere göre çeşitleniyor ve buna bağlı olarak şarj edilme yöntemleri de farklılık gösteriyor. Temelde ise üç farklı şarj yöntemi bulunuyor:
- Batarya Değiştirme (Quick Drop)
- Kablosuz Şarj (Wireless)
- Kablolu Şarj (On-Board/Off-Board)
EV şarj istasyonları akım gücüne göre AC ve DC olmak üzere iki gruba ayrılıyor. Peki, AC tipi istasyon ve DC tipi istasyon ne anlama geliyor?
AC (Alternating Current) Şarj Nedir?
Şebekelerden sağlanan elektrik her koşulda alternatif akım (AC) ile iletiliyor. Fakat batarya dolumu için bu akımın bir güç dönüştürücüsüyle mutlaka DC (Direct Current) akıma dönüştürülmesi gerekiyor. Donanımında bu güç dönüştürücüsünü barındırmayan istasyonlar ise AC (alternatif akım) şarj istasyonu adını alıyor. Ve dolayısıyla dönüşüm; istasyonda değil, aracın kendi içerisinde gerçekleşiyor.
DC (Direct Current) Şarj Nedir?
DC (doğru akım) gücüne sahip istasyonlarda güç dönüştürücüsü halihazırda istasyon donanımında mevcut bulunuyor. Dolayısıyla AC, istasyonun kendi içerisinde DC’e dönüştürülüyor ve araçtaki dönüştürücüyü atlayarak doğrudan bataryaya ulaşıyor.
AC ve DC Şarj İstasyonlarının Farkları; (Kısaca Zaman Kısıtlıysa Yüzde 30 daha fazla para veril DC ŞARJ kullanırsınız – Zamanınız var! Ya da Maliyetini düşürmek isterseniz de AC ŞARJ tipini kullanırsınız)
Türkiye’de elektrikli araç şarj istasyonları ücretsiz mi?
Aracınızın bataryasını doldurmak için uğrayabileceğiniz birçok halka açık şarj noktası mevcuttur. Ayrıca birçok işveren işyerlerine şarj noktaları kuruyor ve bu noktalara erişim çoğunlukla ücretsiz. Benzer şekilde, süpermarketlerde, alışveriş merkezlerinde, halka açık otoparklarda, sinemalarda vb. yerlerde şarj noktaları mevcuttur ve çoğu zaman müşterilerinin veya ziyaretçilerin kullanması için ücretsizdir. Ancak, halka açık noktalarda ücretsiz şarj imkanları olmasına rağmen çoğu elektrikli araba sahibi bataryalarını evde şarj etmektedir. Halka açık şarj istasyonları ise şüphesiz ekonomik olarak daha avantajlıdır. Bu nedenle planınızı önceden yapın ve ücretsiz şarjın keyfini çıkarın!
Türkiye, elektrikli araçların popülaritesinin artmasıyla beraber, şarj istasyonlarının da sayısını artırmak için çalışmalara hız verdi. Günümüzde, Türkiye’de yaklaşık 4.000 şarj istasyonu mevcuttur. Ücretsiz şarj istasyonları olduğu gibi, ödemeli şarj istasyonları da mevcut. Ücretsiz şarj istasyonlarının çoğu, şehirlerin merkezlerinde, büyük alışveriş merkezlerinde ve halka açık yerlerde bulunmaktadır. Ödemeli şarj istasyonları, genellikle oteller, restoranlar ve benzin istasyonlarında yer alır.
Elektrikli araç şarj fiyatlandırması
Ev şarjı: Çoğu elektrikli araba sahibi bataryasını evde şarj ediyor. Hane elektriğinin fiyatı ticari elektrik fiyatlarından daha ucuz olduğundan bu en ekonomik yöntemdir. Aracınızı evde şarj ederek, tükettiğiniz enerji kadar ödersiniz. Ev şarj cihazlarının çoğu, araçların genellikle 7,2 kWh elektrik tükettiği Seviye 2 şarjını kullanmaktadır. 50 kW kapasiteli plug-in elektrikli bir otomobilin tam olarak şarj olması yaklaşık 7 saat sürer.
Halka açık şarj: Ücretsiz kullanabileceğiniz birçok halka açık Seviye 2 şarj istasyonu bulunmakla birlikte, bazıları da ücrete tabidir. Bunun için oturum veya üyelik bazında ödeme yapabilir veya ikisinin kombinasyonunu kullanabilirsiniz. Fiyatlandırma, sağlayıcı ve bölgeye bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bazıları fiyatı kWh cinsinden kullanılan elektriğe göre hesaplarken, diğerleri dakika başına ücret almaktadır. Sürücüler genellikle kullandıkça öde esasına göre ödeme yapmayı tercih ederler ancak istasyon sahipleri daha fazla elektrikli araba sahibini düzenli uzun vadeli müşteri haline getirmek için üyelik yoluyla daha düşük ücretler önermektedir. Eğer mahallenizde bir halka açık şarj istasyonu varsa, bu iyi bir seçenek olabilir.
DC hızlı şarj: Bu en pahalı şarj türüdür, ancak zamanınız kısıtlıysa en doğru seçenek olacaktır. DC hızlı şarj cihazları bazı halka açık şarj istasyonlarında mevcuttur. Elektrikli bir aracın bataryasının %80’ini 30 ila 60 dakikada doldurabilir.
Türkiye’deki Şarj İstasyonları
Türkiye’nin yerli ve milli aracı TOGG’un seri üretimin ardından ilk siparişlerin teslimi konuşulurken, akla henüz yaygınlaşmayan elektrikli şarj istasyonlarının yeterli olup olmadığıdır.
Son yıllarda çeşitli elektrikli otomobil markasının Türkiye pazarında yer bulup satılmasıyla birlikte Türkiye’nin dört bir yanına Elektrikli Araç şarj istasyonları kurulmaya başlandı. Özellikle toplu kullanım alanlarının yaygın olduğu merkezi noktalardaki AVM, Otopark vb. yerelere ücretli ve ücretsiz kullanım haklarıyla elektrik şarj ihtiyacının bir kısmı giderilmeye başlandı.
Türkiye’deki Ücretli ve Ücretsiz Şarj İstasyonları
TÜM ŞARJ İSTASYON İŞLETMELERİNİN BULUNDUÜU GENEL HARİTA:
ZES ŞARJ İSTASYONLARI
1.851 adet lokasyonda bulunan ZES şarj istasyonlarında AC ve DC şarj şekli mevcut. Üstelik bu sayı her geçen gün artmaya devam ediyor.
https://zes.net/sarj-istasyonlari
HEDEF FİLO ŞARJ İSTASYONLARI
150 şarj istasyonu
https://ev.hedeffilo.com/sarj-haritasi
EŞARJ ŞARJ İSTASYONLARI
Eşarj Elektrikli Araçlar Şarj Sistemleri A.Ş., 2008 yılında faaliyete geçmiştir. Büyük bir hızla gelişmekte olan elektrikli araçlar sektöründe lider konumuyla mobilite kavramını değiştirmektedir.
Temel kuruluş kapsamımız; Elektrikli Araçlara yönelik özel ve halka açık alanlarda şarj istasyonları ve sistemleri tesis etmek, işletmek, elektrik enerjisi ve bağlı yazılım çözümlerini sunmaktır.
Nisan 2018’de Eşarj’ın çoğunluk hissesi Enerjisa Enerji A.Ş. tarafından satın alınmıştır.
904 Adet Şarj İstasyonu mevcut.
Kuzey Çevre Otoyolu’nda elektrikli araçlara ücretsiz şarj
Odayeri – Paşaköy arasındaki otoyol ve Mahmutbey – Odayeri, Çamlık – Reşadiye bağlantı yolları ile Mecidiye bağlantısından oluşan Kuzey Çevre Otoyolu güzergâhında toplam 6 adet Bi’ Mola dinlenme tesisi bulunuyor. Fenertepe ve Işıklar tesislerinde verilen ücretsiz şarj hizmetinin, önümüzdeki dönemde tüm tesislere yaygınlaştırılması planlanıyor.
Elektrikli Araç Şarj İstasyonları Fiyat Listesi?
Araç şarj istasyonları fiyatları, kWh tabanlı belirlenmektedir. Peki, araç şarj istasyonlarında otomobil şarj ücretleri ne kadar? İşte, elektrikli araç şarj ağı işletmecilerinin tarifleri;
ZES FİYAT LİSTESİ
Tüketim | Şarj Maliyeti (TL/kWh) |
AC Type-2 Soket | 6,00 TL |
DC CCS Soket | 7,50 TL |
DC CHAdeMO Soket | 7,50 TL |
E-ŞARJ FİYAT LİSTESİ
Tüketim | Şarj Maliyeti (TL/kWh) |
AC 22 kVA’a kadar | 6,00 TL |
DC 60 kW’a kadar | 6,50 TL |
DC 60+ kW | 7,00 TL |
VOLTRUN FİYAT LİSTESİ
Tüketim | Şarj Maliyeti (TL/kWh) |
AC 20 | 3,91 TL (Konut) |
AC 22 | 4,82 TL |
SHARZ.NET FİYAT LİSTESİ
Tüketim | Şarj Maliyeti (TL/kWh) |
AC Soket | 4,63TL |
DC 24 kW | 5,78 TL |
DC 50 kW | 6,11 TL |
DC 100 kW | 6,71 TL |
DC 120 kW | 6,61 TL |
AKSA ŞARJ FİYAT LİSTESİ
Tüketim | Şarj Maliyeti (TL/kWh) |
AC Tip-2 22 kW | 5,90 |
ELEKTRİKLİ ARAÇLARDA SIKÇA SORULAN SORULAR!
Elektrikli araçlar enerji tüketimi ve fiyatı nasıl hesaplanır?
Elektrikli araçlar tüketim ölçümü 100 km üzerinden değerlendirilir. Fakat şarj hizmet faturasında kWs tüketim değeri dikkate alınır. Aşağıda yer alan hesaba göre aracınız 100 km’de 5,98 TL’lik yakıt tüketimi yapacaktır.
Enerji tüketimi (kWs): 13
Elektrik fiyatı: 0,46 TL
%100 şarj edilmiş araç ile kaç km yol gidilir?
Aracınızın kaç Kwh’lık bataryaya sahip olduğuyla ilgilidir. Mesela, 60 kWh bataryaya sahip aracınız 100 km’de 14 kwh elektrik tüketse, ortalama 400 km yol kat edilir.
Elektrikli arabalar ne kadar sürede şarj olur?
Arabalar marka ve modeline göre, AC şarj istasyonlarında 2-30 saat , DC şarj istasyonlarında ise 25-45 dakika arasında batarya dolumu gerçekleştirir.
Elektrikli araç şarj istasyonlarının çalışma prensibi son derece basit. Bir nevi telefon şarj işleminden çok farklı değil. Ancak araç şarj istasyonları iki farklı ünite sistemine sahip. Birincisi AC yani alternatif akım, ikincisi ise DC yani doğru akım. Sonuç olarak şarj işlemi bu iki tip istasyon üzerinden gerçekleşir. Gelin, her iki araç şarj istasyon tipini yakından inceleyelim…
Alternatif Akım (AC)
Elektrik şebekesinden gelen güç (günlük hayatta kullandığımız prizler) AC’dir. Bu nedenle elektrikli araç şarj etme işleminde de AC elektrikli şarj ünitesi kullanımı daha yoğundur.
AC tipi istasyon, kısıtlı güç potansiyeli ile araçları güç akışı sağlar. Bu sebeple, arabaları şarj etmenin en ucuz yolu olsa da daha uzun bir sürede batarya dolumu gerçekleştirmektedir.
AC/DC Güç Dönüştürücü
Araçlar direkt olarak AC güç ile şarj olamaz. Bu akımın bataryaya iletilmeden önce DC akıma dönüştürülmesi gerekir. Bu yüzden araç içerisinde bu görevi üstlenen güç dönüştürücü vardır. Bu dönüştürücü, AC tipi araç şarj istasyonu üzerinden gelen alternatif akımı doğru akıma çevirir ve bataryaya iletir.
Elektrikli aracın AC/DC güç dönüştürücüsü 3.7 – 7.4 – 11 ya da 22 KW gücündedir ve şarj hızı AC/DC çeviricisinin gücüyle doğru orantılıdır.
Cevap bırakın